“Het is leerzaam om een dilemma uit de dagelijkse praktijk te behandelen. Ik ben anders over het dilemma gaan denken“. (Verpleegkundig Specialist i.o.)
Deze reactie kregen we na afloop van de onderwijsbijeenkomst over zorgethiek en moreel beraad. Professionals in de gezondheidszorg komen steeds vaker in aanraking met kleine en grote morele vragen. Tijdens het onderwijs hebben we het eerst over ethiek als vakgebied van de filosofie en ‘zorgethiek’, een categorie van ethiek, dat nadenkt over wat goed en slecht is. In een van de benaderingen, namelijk de principebenadering, wordt geprobeerd om tot een onafhankelijk oordeel te komen van wat er in een concrete situatie moet gebeuren.
Maar waar blijven de deugden dan in het verhaal? En gevoel, intuïtie, solidariteit en inlevingsvermogen? In de zorgethiek komt een herwaardering hiervan aan bod. Hoe kan ik verantwoorde zorg verlenen, komt als vraag in deze benadering steeds weer naar boven. Goede zorg is gebaseerd op praktische kennis. Daarnaast is goede zorg een gezamenlijke bezigheid. Zowel van degene die zorg nodig heeft als de hulpverlener.
Al met al kwamen tijdens de bijeenkomst kwamen we er steeds meer achter dat ethiek niet ver van ons bed staat, integendeel. Wat ons betreft hadden we nog een tijdje door kunnen gaan met vragen, dilemma’s en dialoog over goede zorg.
Daarna hebben we kennis kunnen maken met het houden van een moreel beraad. Van tevoren hebben jullie een casus uit de praktijk beschreven en ingediend. Twee hiervan zijn tijdens de bijeenkomst besproken. Dit gebeurde aan de hand van de Dilemmamethode. Met behulp van deze methode zijn we op zoek gegaan naar de waarden en normen van de diverse betrokkenen.
We zien Moreel Beraad als een vertrouwelijke dialoog tussen professionals met betrekking tot een casus en een morele vraag die daar aan verbonden is. Moreel Beraad kan aan de orde zijn, wanneer het ‘normale’ en ‘vanzelfsprekende’ doorbroken is en er een handelingsverlegenheid bij de professionals bestaat.
Oplossingen of antwoorden staan niet van te voren vast of worden opgeschort tot een latere fase in het methodische gesprek. Belangrijk is het onderzoek van feiten, handelingen en out of the box te denken. En met elkaar de verschillende mogelijkheden waar je in eerste instantie niet aan denkt, te exploreren. Hoe kan ik recht blijven doen aan mezelf, en wat is er nodig om te doen, worden vanuit verschillende invalshoeken en meningen besproken.
Ezra, Ger, Ina, Monique